Historie
Op 6 april 1977 nam Cees van Dorsser, raadgevend ingenieur akoestiek, het initiatief om een vereniging op te richten voor de technische aspecten van de podiumkunsten. Een groep professionals haakte aan, waaronder theatertechnische adviseurs, ingenieurs, architecten en schouwburgdirecteuren. In augustus dat jaar kwamen ze voor het eerst samen.
Oprichting
Op 30 oktober 1978 werd de Vereniging voor Podiumtechnologie officieel opgericht. Ook theatertechnici maakten vanaf het begin deel uit van de vereniging, zoals Chris Lievaart, destijds Hoofd Technische Organisatie bij De Nederlandse Opera. Op 27 november 1978 vond de eerste openbare vergadering plaats in Theater De Krakeling in Amsterdam. Diezelfde dag verscheen het nulnummer van Podium & Techniek, het vakblad van de vereniging. Binnen een jaar groeide de VPT naar 369 leden, een duidelijk signaal dat er behoefte was aan een plek om kennis en ervaring te delen.
De eerste 40 jaar VPT.
Van initiatief naar invloed
Inmiddels telt de VPT zo’n 800 persoonlijke leden en 250 organisaties. Wat begon als een vakinhoudelijk platform, is nu een vereniging de koers van de sector helpt bepalen en innovatie aanjaagt. Door samen te werken met overheden, brancheorganisaties en onderwijsinstellingen draagt de vereniging actief bij aan de ontwikkeling van het vakgebied. Zo versterken we niet alleen ons netwerk, maar ook de positie van de podiumtechniek als geheel.
Binnen een jaar groeide de VPT naar 369 leden, een duidelijk signaal dat er behoefte was aan een plek om kennis en ervaring te delen.
Meer geschiedenis
De VPT groeide uit tot een vereniging met op het hoogtepunt meer dan 1.700 leden binnen de podiumkunsten. Vandaag de dag is het ledental nog steeds ruim boven de 1.000 en daarmee de grootste vereniging in onze sector.
Bijzonder aan de VPT is dat de leden heel divers zijn en het volledige werkveld van podium- en evenemententechniek bestrijken: technici van gezelschappen en theaters, freelancers, ontwerpers, evenemententechnici, bedrijven, grote en kleine theaters en gezelschappen, studenten, opleidingsinstituten vormen één grote community.
Het bevorderen, verspreiden en uitwisselen van kennis en ervaring is een doelstelling die vanaf dag één in de statuten ligt verankerd. Vanaf het begin kregen de leden dan ook iets voor hun lidmaatschap terug: een vakblad en diverse activiteiten in de vorm van congressen, themadagen en excursies.
In essentie is er in die opzet niet zoveel veranderd: de VPT staat nog steeds voor nieuwe vakinhoudelijke ontwikkelingen en voor kennisverspreiding, en is nog steeds een netwerkorganisatie. Een terugkerend onderwerp van discussie is wel tot in welke mate de VPT een belangenvereniging is.
In de loop van de veertig jaar is er geleidelijk aan veel geprofessionaliseerd: allereerst het vakgebied zelf door opleiding, betere en veiliger werkomstandigheden en podiumtechnologische innovaties. De diverse besturen van de VPT zagen ook de noodzaak van professionalisering van de vereniging in. En zo geschiedde met zowel de vereniging als het verenigingsblad, het huidige Zichtlijnen.
Zoals in elke vereniging zijn er vette en magere jaren. In januari 2014 werd op de ALV door een groot deel van de leden geconstateerd dat de toekomst van de vereniging zorgelijk is. Zorgelijk omdat er sprake was van een terugloop van aangesloten leden, activiteiten die onvoldoende van inhoud zijn, kortom, een belangrijk signaal van ontevredenheid over het functioneren van bestuur en directie. Een klein deel van het bestuur bleef toen aan en nieuwe bestuursleden traden toe.
Wat opviel was dat de directie gewend was om de teugels vast te houden, terwijl het bestuur worstelde met de opdracht vanuit de ALV — het roer moet om — dat ook de wens was van de meerderheid van de leden. Immers het tijdsbeeld is veranderd en daar speelt de VPT te weinig op in.
In 2016 werd daarom werkgroep VPT 2020 opgericht, die zich ging buigen over de vraag hoe de toekomst van de VPT eruit zou kunnen of moeten zien. Dit resulteerde in een rapport VPT Bouwstenen voor beleid.
Het in 2017 aangetreden bestuur ging zelf ook in gesprek met de leden en analyseerde de situatie. De uitkomsten van de werkgroep en de bevindingen van het bestuur vertoonden veel overlap.
Zichtlijnen sinds 1989
Als sinds 1989 is Zichtlijnen een bron van kennis en inspiratie voor iedereen die actief is in de technische en creatieve kant van de podiumkunsten. De oorsprong van het blad gaat terug tot 1978, toen de VPT begon met het uitgeven van Podium & Techniek. Na enkele tussenvormen verscheen in 1989 de eerste editie van wat we nu kennen als Zichtlijnen. Inmiddels is het vakblad uitgegroeid tot een vaste waarde in de podiumtechnologie.
Aanjagen van kennis en innovatie
Vandaag de dag brengt de VPT professionals samen om de toekomst van podiumtechnologie en de maatschappelijke impact ervan vorm te geven. Via expertbijeenkomsten en kennisplatforms zet de VPT de toon op gebieden zoals licht, geluid, video, hijstechniek, show control, scenografie en architectuur. Hier ontmoet je vakgenoten en werk je samen met koplopers uit de industrie aan oplossingen die bijdragen aan duurzame, veilige en inclusieve podiumkunsten.
Daarnaast speelt de VPT een actieve rol in maatschappelijke vraagstukken zoals duurzaamheid, veiligheid en technologische innovatie. Via de website biedt de VPT toegang tot bronnen zoals artikelen, dossiers en een uitgebreid archief. Ook publiceert de VPT specialistische boeken zoals de serie Algemene Theatertechniek, waarmee professionals hun kennis verder kunnen verdiepen.