• Welke eisen stelt Europa aan gehoorbescherming?, Willem Westermann, Zichtlijnen 118, april 2008

    Geluid blijft een hoofdzaak De podiumkunsten kwamen vorig jaar als eerste met een arbocatalogus en dat hebben we geweten. Interviews hoe het zo gekomen was. Voorlichtingsbijeenkomsten voor MKB Nederland, VNO-NCW, het Normalisatie-instituut en belangstellende branches. Stukjes in de krant van het ministerie van SZW. Kortom: nieuwsgierigheid, bewondering en enthousiasme. Maar wat hebben we zelf gedaan met onze catalogus?

    Geluid blijft een hoofdzaak
    De podiumkunsten kwamen vorig jaar als eerste met een arbocatalogus en dat hebben we geweten. Interviews hoe het zo gekomen was. Voorlichtingsbijeenkomsten voor MKB Nederland, VNO-NCW, het Normalisatie-instituut en belangstellende branches. Stukjes in de krant van het ministerie van SZW. Kortom: nieuwsgierigheid, bewondering en enthousiasme. Maar wat hebben we zelf gedaan met onze catalogus?

    Het boekje dat we hebben uitgegeven, de , wil een compleet beeld geven van de problematiek van versterkt geluid. Binnen de podiumkunsten maken we graag geluid en dat willen we ook blijven doen. De geluidsniveaus zijn vaak fors. Je moet dan ook nadenken hoe je op een verantwoorde manier verder kan. Binnen de RIE moet het probleem onderkend worden; de arbocatalogus biedt oplossingen. De eerste stap is kijken hoe de bron zo verantwoord mogelijk gebruikt kan worden. Vervolgens het aantal medewerkers dat eraan blootgesteld wordt beperken. Dat kan mede door de tijdsduur waarin zij blootgesteld worden te beperken. Tenslotte kom je tot de belangrijke conclusie dat medewerkers die binnen een gebied met hogere geluidsdruk moeten werken, goede gehoorbescherming (lees: oordoppen) moeten gebruiken.
    De catalogus richt zich in eerste instantie tot de werkgevers, maar vorig jaar hebben we ook een werknemersfolder gemaakt. Beide zijn op papier en via internet verspreid. We kunnen dus iedereen bereikt hebben.

    Implementatie
    We hebben de indruk dat in veel zalen en bij veel festivals nagedacht wordt over geluid en hoe daarmee om te gaan. Maar vaak stel je vast dat medewerkers die in de ‘herrie’ staan toch geen oordoppen dragen. Desgevraagd zijn ze niet aangeboden, worden er door de werkgever geen goede doppen verschaft (zodat de medewerker denkt zijn werk niet goed te kunnen doen), of is de gedachte dat de oren niet beschadigd zullen worden. Kortom: veel redenen die geen reden zijn. De werkgever moet zorgen dat zijn medewerkers beschermd worden. Bij navraag merken we tevens dat pas bij enkele zalen en festivals gehoormetingen aan de medewerkers worden aangeboden. Waar dat gebeurd is zijn sommige medewerkers geschrokken van de staat van hun gehoor. Zij beseffen eens te meer dat bescherming van hun oren van groot belang is.

    In Europa
    De meeste ‘Arbo’-onderwerpen worden Europees geregeld. Geluid als iets dat een gevaar betekent voor de oren, is geregeld in de . Deze Richtlijn kende een tijdelijke uitzondering voor de muziek- en entertainmentsector maar die uitzondering is op 15 februari 2008 afgelopen. De richtlijn gaat dus ook voor ‘ons’ gelden!
    Wat legt ons de richtlijn per 15 februari 2008 op?

    Uitgangspunten
    Het is wenselijk werknemers te beschermen tegen de risico’s van lawaai, met name vanwege de gevolgen voor het gehoor. De blootstelling kan het beste worden aangepakt bij de bron. Collectieve maatregelen hebben vervolgens de voorkeur boven individuele maatregelen (zoals oordoppen).

    Eisen
    Werknemers mogen niet worden blootgesteld aan meer dan 87 dB(A) als tijdgewogen gemiddelde van de niveaus van blootstelling aan lawaai op een nominale werkdag van acht uur of een nominale week van vijf werkdagen van acht uur. Bij de bepaling van die waarde wordt rekening gehouden met de gedragen individuele gehoorbeschermers. Of de dag of week als basis wordt genomen hangt af van bepaalde omstandigheden. De werkgever moet dan ook de lawaainiveaus waarin de werknemers werken beoordelen en zonodig meten. Bij de risicobeoordeling moet de werkgever kijken naar het niveau, de aard en de duur van de blootstelling aan het geluid. Hij moet kijken wat er aan beperking van de bron gedaan kan worden en moet werken aan de beschikbaarheid van gehoorbeschermers met voldoende  dempende werking.

    Maatregelen
    Voorkomen of verminderen van de blootstelling staat voorop. Hier wordt weer gekeken naar de bron. Rekening moet worden gehouden met de technische vooruitgang en de beschikbaarheid van maatregelen om het risico aan de bron te beheersen. Vervolgens wordt gekeken naar ontwerp en indeling van de werkplek en de arbeidsplaats. Werknemers moeten adequaat worden opgeleid en voorgelicht om te leren hoe de blootstelling aan geluid tot een minimum beperkt kan worden. De werkzaamheden moeten zo georganiseerd worden dat duur en intensiteit van de blootstelling beperkt worden. En omdat de actiewaarden waarschijnlijk overschreden worden, moet de werkgever op basis van de risicobeoordeling een programma van technische en/of organisatorische maatregelen opstellen en uitvoeren.

    Persoonlijke bescherming
    Wanneer de onderste actiewaarde van 80 dB(A) overschreden wordt, stelt de werkgever individuele gehoorbeschermers ter beschikking. Wanneer de bovenste actiewaarde van 85 dB(A) wordt overschreden, moeten de individuele gehoorbeschermers worden gebruikt. De gehoorbeschermers worden zodanig geselecteerd dat het risico op gehoorbeschadiging wordt uitgebannen of tot een minimum wordt beperkt. De werkgever moet zijn uiterste best doen om het dragen van gehoorbeschermers te verzekeren en is verantwoordelijk voort de doeltreffendheid van zijn maatregelen.

    Gezondheidstoezicht
    Een werknemer die wordt blootgesteld aan lawaai boven de 85 dB(A) heeft recht op controle van het gehoor door een arts of ander gekwalificeerd persoon.

    Conclusie naar aanleiding van de Richtlijn
    De onderwerpen die de Richtlijn behandelt zijn ingevuld in de arbocatalogus. De van de branche staat daarin. Ik denk dat we de arbocatalogus versterkt geluid ook na 15 februari 2008 moeten blijven gebruiken, omdat die recht doet aan onze branche en voldoende oplossingen biedt voor de eisen van de Richtlijn.

    Uitbreiding en opfrissing
    We hebben bij de totstandkoming van de arbocatalogus met de vakbonden afgesproken dat de houdbaarheid van de eerste editie tot 15 februari 2008 zou zijn. Reden om opnieuw met de bonden te praten en door te stappen. Daarbij ligt het in de rede breder te kijken dan voorheen. We willen een catalogus die ook voor de security- en horecamedewerker in zaal of evenement van toepassing verklaard kan worden. We moeten dus ook daar de werknemersvertegenwoordigers opzoeken. Na dat overleg kunnen we met nog meer recht spreken over een branchebrede aanpak van de muziek- en entertainmentsector.

    Controle Arbeidsinspectie
    De podiumkunsten zullen in 2008 een inspectietraject van de Arbeidsinspectie krijgen. De inspectie zal ook naar schadelijk versterkt geluid kijken en de arbocatalogus is daarbij leidraad. Het is dus naast handig ook verstandig u te verdiepen in deze materie.

    En verder?
    Dit arboverhaal gaat over de schadelijke gevolgen van geluid en lawaai voor werknemers. Er is daarnaast steeds meer onderzoek naar wat het ondergaat en wat daarbij aanvaardbaar is. We kunnen het publiek niet verplichten oordoppen te dragen, maar we zijn wel als organisator, zaaleigenaar of overheid verplicht erover na te denken. In diverse landen zijn inmiddels maximale geluidsniveaus bepaald om het publiek te beschermen. In Nederland hebben we voorlopig alleen onze maximale ‘arbonorm’ van 105 dB(A). Wordt vervolgd!

    Terug

LID WORDEN